Powięź — co to jest?

Wie­le  sły­szy się ostat­nio o powię­zi. Powięź to… , powięź tam­to.…, ale co to jest dokład­nie ta powięź? Powięź (fascia) jest to ela­stycz­na bło­na łącz­not­kan­ko­wa ota­cza­ją­ca, prze­ni­ka­ją­ca i łączą­ca nasze cia­ło w jed­ność. Okry­wa ona nasze cia­ło powierz­chow­nie jak i rów­nież głę­bo­ko wni­ka w każ­dą struk­tu­rę ana­to­micz­ną. Nie­gdyś trak­to­wa­na przez ana­to­mów jako zby­tecz­na, aktu­al­nie budzi coraz więk­sze zain­te­re­so­wa­nie wśród fizjo­lo­gów, bada­czy, fizjo­te­ra­peu­tów oraz leka­rzy. Naj­now­sze donie­sie­nia ze świa­ta medy­cy­ny dostar­cza­ją coraz wię­cej zadzi­wia­ją­cych infor­ma­cji doty­czą­cych funk­cjo­no­wa­nia powię­zi.

Jak wyglą­da powięź?
Pomoc­ne w zro­zu­mie­niu ana­to­mii powię­zi będzie uda­nie się do kuch­ni.
Kro­jąc pierś z kur­cza­ka, czę­sto zauwa­ża­my lep­ką bło­nę, któ­rej naj­chęt­niej byśmy się pozby­li z nasze­go mię­ska. Ta nie­zwy­kle „upier­dli­wa” przy­kle­ja­ją­ca się do pal­ców, ela­stycz­na, prze­źro­czy­sta błon­ka to wła­śnie powięź.

Odcho­dząc od tema­tów gastro­no­micz­nych przejdź­my do facho­wej dla pod­ję­te­go tema­tu nomen­kla­tu­ry.

„ Powięź jest to kom­po­nen­ta tkan­ki mięk­kiej sta­no­wią­ca część sys­te­mu łącz­not­kan­ko­we­go. Prze­ni­ka i ota­cza mię­śnie, kości, narzą­dy, ner­wy, naczy­nia krwio­no­śne. Powięź jest cią­głą, trój­płasz­czy­zno­wą sie­cią tkan­ko­wą, któ­ra roz­po­ście­ra się od gło­wy po pal­ce stóp, od przo­du do tyłu i od środ­ka na zewnątrz. Do powię­zi zali­cza­my zarów­no zwar­te, pła­skie pasmo powię­zio­we, jak i toreb­ki sta­wo­we, toreb­ki narzą­dów, prze­gro­dy mię­śnio­we, wię­za­dła, trocz­ki, roz­cię­gna, ścię­gna, powię­zi mię­śnio­we, powię­zi ner­wo­we itd.”

Wyróż­nia­my powięź powierz­chow­ną oraz powięź głę­bo­ką.
Powięź powierz­chow­na (super­fi­cial fascia), ina­czej zwa­na powię­zią pod­ściół­ko­wą (pan­ni­cu­lus) jest naj­bar­dziej zewnętrz­nie poło­żo­na, ota­cza całe cia­ło. Zbu­do­wa­na jest z nie­re­gu­lar­nej tkan­ki łącz­nej (tłusz­czo­wej) oraz włó­kien kola­ge­no­wych. Pokry­wa powięź głę­bo­ką i dodat­ko­wą.

Powięź głę­bo­ka (fascia pro­fun­da), inna nazwa- powięź osio­wa (axial fascia). Pozba­wio­na jest komó­rek tłusz­czo­wych, zbu­do­wa­na z włó­kien kola­ge­no­wych i ela­sty­no­wych. Ota­cza mię­śnie, naczy­nia i ner­wy. Roz­róż­nia­my tutaj powięź okry­wa­ją­cą, namię­sną, ościę­gną, bło­nę okry­wa­ją­cą okost­ną, któ­ra w koń­czy­nach prze­cho­dzi ona w war­stwę dodat­ko­wą. Pod nią wyróż­nia­my następ­ne war­stwy: powięź opo­no­wą i powięź trzew­ną.
Powięź opo­no­wa (menin­gal fascia) okry­wa wszel­kie czę­ści ukła­du ner­wo­we­go.
Powięź trzew­na (visce­ral fascia) two­rzy mię­dzy inny­mi opłuc­ną, otrzew­ną, osier­dzie. Wypeł­nia i okry­wa wszyst­kie narzą­dy i jamy cia­ła.

Pod­su­mo­wu­jąc — fascy­nu­ją­ca powięź jest wszę­dzie. Prak­tycz­nie na każ­dym por­ta­lu o zdro­wiu, bie­ga­niu oraz sze­ro­ko poję­tym tre­nin­gu znaj­dzie­my wzmian­kę o tej struk­tu­rze. Iden­tycz­na sytu­acja ma miej­sce w naszym cie­le. Powię­zi jest wie­le i prze­ni­ka­ją one nasze narzą­dy w nie­zli­czo­nej ilo­ści, odgry­wa­jąc istot­ną rolę w home­osta­zie orga­ni­zmu ludz­kie­go. Wciąż pozna­wa­na i dają­ca wie­le do myśle­nia… Ale o tym w następ­nej czę­ści.

Ze spor­to­wym pozdro­wie­niem,
Paweł Mat­ner